Tekstweergave van GA-1919_MB006_00072

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM „Van zijn hand zagen vele wetenschappelijke geschriften het licht. Met Eelco Verwijs was hij samensteller van het Middel-nederlandsch Woordenboek, welke arbeid hij na den dood van Verwijs met onverdroten ijver voortzette tot ook hem de dood riep. „Inde stad zijner inwoning genoot prof. Verdam door zijn welwillendheid en aange - naam karakter hooge achting. Hij was een godsdienstig man en beleed de vrijzinnige be - ginselen. Zoo werd hij medeoprichter van de Vereeniging van vrijzinnig Hervormden, waarin hij jaren lang deel uitmaakte van het bestuur. Hij wasridder inde orde van den nederland - schen Leeuw”. H. B. VRAGENBUS (Verzoeke antwoorden Heerengracht 68) VRAAG Saaihal. De gevel van de Saaihal aan de Staalstraat zal binnenkort van de pleister - laag ontdaan en gerestaureerd worden. Is iemand een teekening of ander gegeven be - kend van den oorspronkelijken toestand van het ondergedeelte van den gevel ? Hiervoor houdt zich aanbevolen A. A. Kok, architect P. W. kantoor, stadhuis. ANTWOORDEN Lemoen. De verschillende verklaringen omtrent het woord lemoen geven inderdaad geen direkt antwoord op de gestelde vraag, doch verplaatsen de kwestie. De opmerking, dat lemoen komt van het engelsche woord lemon is niet juist; de woorden hebben slechts gemeen, dat zij beide van hetzelfde woord afstammen. Ook in vergelijking met andere talen blijkt hetzelfde. De verklaring is deze. Aan het Lago di Garda in Italië ligt net plaatsje Limone. En inde omgeving van Limone bloeien de heerlijkste citroenen. Hier heeft men den oorsprong te zoeken van het woord lemoen. W. H. M. Martin Berden. Zoude het niet kunnen zijn dat de naam der vrucht te danken is aan de plaats Limone,,vanwaar zoovele citroenen komen, evenals bijv. krenten beteekent druiven van Korinthe en sinaasappelen, appelen van Messina(P). Dr. H. Th. Herman. Het woord lemoen is een verbastering van het italiaansche limone, dat ook den wortel vormt van limonade, d.i. de uitgeperste limone. Inde italiaansche facturen, die de, meestal joodsche, handelaren in zuid-vruchten ont - vingen, stonden de citroenen genoteerd, als limone. Het kan dus weinig verwondering baren, dat het woord lemoen of limoen door de groothandelaren gebezigd en door de klein - handelaren overgenomen werd. De handelaren in zuurwaren hebben, hadden althans in mijn jeugd, gedurende eenige maanden des jaars lemmetj es te koop, de kleine, groene, citroen - achtige vrucht, waarvan de heer L'Honort Naber gewaagt. Kanteloep is wijders niet hetzelfde als meloen, al behooren beide vruchten tot dezelfde familie. De cantaloupe is de ronde, zgn. knobbel - meloen, in het Engelsch rnusk-melon, te onder - scheiden van - de water-melon, de eigenlijke, langwerpige meloen. Vaneen metathesis meloen-lemoen is geen sprake, daar de joodsche handelaren een cantaloupe nooit meloen noem - den. Dat woord kwam eerst in zwang gedurende de laatste tien a twaalf jaren, toen ae eigenlijke meloen, de water-melon, hier aan de markt kwam. Henri Polak. ln het Nederlandsche handels - magazijn of algemeen samenvallend woorden - boek voor handel en nijverheid, uitgegeven te Amsterdam door Gebr. Diederichs m 1843, vind ik het volgende bij citroenen (limoenen) ; „De tot verre reizen bestemde citroenen moeten half groen, derhalve onrijp van de boomen afgeplukt en ingepakt worden, om in de kelders nog na te rijpen ; in dezen staat beeten zij citroenen doch zijn natuurlijkerwijze veel zuurder, scherper en minder gezond dan de rijp gewordene (niet verre verzendbare) vruchten aan welke in Italië de algemeene naam limoni (limoenen) gegeven wordt.”. Misschien is dit een voldoend antwoord op de vraag in Amstelodamum. A, C. F. Wijxhoff. Nog steeds is mijn vraag niet beant - woord. Ik vroeg niet naar de afleiding van het woord lemoen noch naar de beteekenis; aan de orde stelde ik de vraag, waarom de vrucht, die in het huishoudelijke gewone leven citroen genoemd wordt, door de Joden aan den wagen als een lemoen gevent wordt. Op dat venten leg ik nadruk. Ik weet niet, of deze vrucht in het joodsche spraakgebruik citroen of lemoen genaamd wordt, maar ik merkte op, dat in den straatroep immer lemoen gebruikt wordt. Dat tusschen beide woorden een zakelijk ver - band moet bestaan, spreekt van zelf; dat ver - band zelf was het niet, wat ik wensch te weten. Ik waagde de veronderstelling, dat de straat - roep lemoen en niet citroen gegeven het zakelijk verband der woorden, in gebruik was gekomen om een muzikale reden, meenende, dat de klank city. zich niet, de klank lem zich wel leent tot roepen. Die vraag; „Waar - om roepen de Joden met lemoenen en niet met citroenen” stelde ik aan de orde en meen, in weerwil der vele antwoorden welke zijn ge - geven, dat zij, voorshands althans, niet voor beantwoording vatbaar is. J. W. E. 64