Tekstweergave van GA-1919_MB006_00066

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM Maar in 1576 veranderde de toestand geheel. Snel volgden de gebeurtenissen elkander op: de dood van Requesens, de muiterij van het spaansche krijgsvolk, de samenkomst der Staten Generaal, de spaansche furie, ten slotte de pacificatie van Gent dat alles speelde zich in acht maanden af. Dat beteekende het verdwijnen der spaansche regeering te Brussel en het optreden vaneen neder - landsch bestuur, zij het in zeer onbeholpen vorm. Dat beteekende ook, dat dat nieuwe nederlandsche bestuur vrede sloot met Holland en Zeeland, de rebellen - confederatie. Dat beteekende ten slotte, dat Amsterdam zijn ruggesteun verloor en zich niet langer tegen den Prins van Oranje kon verzetten, zich weer had te voegen onder het bewind der Staten van Holland. De pacificatie nu opende daartoe den weg. Dat verdrag toch schreef voor, dat de hollandsche en zeeuwsche steden, die zich tot dusverre niet bij den Prins en de Staten hadden aangesloten, door tractaten van satisfactie zich zouden voegen bij de gewesten, waartoe zij van oudsher behoorden. Zoo was Amstefdam wel gedwongen satisfactie aan te nemen van den Prins van Oranje. Maar lang, zoo lang mogelijk heeft de stad zich tegen de satisfactie verzet; dat verdrag werd meer dan een jaar na de pacificatie, den 8 Februari 1:578, gesloten. De zoo geschapen toestand was echter niet bevredigend. Want wel had Amsterdam zich weer bij Holland aangesloten, maarde atmosfeer van wan - trouwen was gebleven. Dat kwam, omdat in Amsterdam de oude regeering op het kussen was gebleven, die zoo lang de aansluiting bij Holland had tegen - gehouden. Aan dien zeer gespannen toestand is een einde gemaakt door de alteratie van 26 Mei 1578. Op dien dag werd de oude regeering met zacht geweld van het stadhuis en uit de stad verwijderd; een nieuw stadsbestuur trad op, dat onmiddellij kin nauwe betrekking trad tot den Prins en de Staten. Voor Amster - dam begon een nieuwe periode van bloei als nooit te voren; het zeventiende - eeuwsche Amsterdam komt rechtstreeks voort uit den bij de alteratie geschapen toestand. Maar ook nu bleven de moeilijkheden niet uit. Want ook de nieuwe regenten van Amsterdam hielden de zelfstandigheid van hun stad hoog en weigerden zich in alle dingen te schikken naar de wenschen der Staten. Vooral voor een stad als Amsterdam, die zich zoo lang afzijdig had gehouden van het overige Holland, was het zeer bezwaarlijk zich te voegen naar de eischen van den nieuwen toestand. Zoo ontstonden reeds in 1578 ernstige geschillen, die de volgende jaren bleven doorslepen en die eerst den 20 December 1581 werden bijgelegd door het accoord tot afstand van de satisfactie. Mej. dr. Coops leidt ons met vaste hand door den doolhof der onderhande - lingen, die ten slotte tot dat accoord hebben geleid. Onze vaderen waren geen gemakkelijke, coulante onderhandelaars; zij waren vasthoudend op hun rechten en naijverig op hun gezag, om niet te zeggen hardnekkig en stijfkoppig. Nergens blijkt dat duidelijker dan bij deze onderhandelingen, Terwijl het land waarlijk in nood was, terwijl Panna Maastricht veroverde en daarna nog andere steden bezette, terwijl Rennenberg Groningen verried en daarmede het noorden aan den Koning prijs gaf, veroorloofde men zich in Holland de weelde vaneen binnenlandsch conflict, dat soms vrij scherpe vormen aannam. Een man als Oldenbarnevelt Kwam er meer dan eens aan te pas om de eischen van Amsterdam tegen te staan;«sterk amsterdamsch gevoelde de groote staatsman, die trouwens pensionaris van Rotterdam was, niet. Ook de Prins van Oranje moest zich meermalen inden strijd om de satisfactie mengen, opdat niet alles inde war liep. De Prins was blijkbaar Amsterdam wel genegen; hij begreep blijkbaar het 58