Tekstweergave van GA-1918_JB016_00045

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
bastions ineen wijden boog om den ouden muur heen? In hoe ver de latere ontwerpers dit eerste plan nog hebben gebruikt, is natuurlijk niet te zeggen. De troebelen, reeds in hetzelfde jaar 1566 begonnen, spoedig door den geuzen* opstand gevolgd, brachten een langdurige stoornis, en geheelen stilstand in de ontwikkeling der stad; aan groote en kostbare werken was in die jaren niet te denken. Nauwelijks had echter, inde laatste dagen van Mei 1578, de omkeering te Amsterdamplaats gehad, of de Burgemeesteren hadden een ontwerp tot versterking van de stad gereed, en legden dit aan de vroedschap voor. Op 30 Juli 1578 is nl. door hen „den 36 Raeden voorgehouden oft nyet geraden es, deser stede zoe voor den poorten als oick rontsomme de Waele ende anders, volgende den bestecken ofte ontwerpen daer van gemaect, te fortifieren met bolwercken ende wallen. Ende naer communicatie daerop gehouden, es geresoh veert dat myne heren den Burgermeesteren voor den Haerlemmerpoort, alsoe de stadt aldaer zeer swack ende cranck es, zullen laeten leggen een bolwerck metten eersten ende dat zy mette resterende fortificatie zullen supersederen tottet voorjaer”. De rekeningen toonen, dat met dit voorloopige plan al dadelijk twee namen van erkende deskundigen op het gebied van cartografie en vestingbouw vers bonden zijn, dezelfden door wie ten slotte de eerste uitleg van de stad tot stand is gekomen, Adriaen Anthonisz. van Alcmair en Joost Jansz. Beelds snijder. Aan Adriaen Anthonisz. werd „betaelt thien gulden hem by mijn heeren burghermrn. toeghevonden over zijn vacatiën, diewyle hy hier was van mijn heeren verscreven, blijct by ordonnancie van mijn heeren burghermrn. in date den VIII Julij a° XV C LXXVIII ende zijn quitancie”. Deze vertrouwde raadsman van den Prins van Oranje in zaken van vestingbouw was dus vóór de indiening van het plan geraadpleegd. Meer dan advies geven zal hij blijkens het geringe bedrag wel niet gedaan hebben. Het bestek of ontwerp is ges maakt door Joost Jansz., wien betaald werd 25 gulden „ter danke van zeker proiect van forteresse by hem voor dese stede ghemaict, blijckende by ordons nancie van mijn heeren Burghemeesteren alle, in date den sevenden Novembris ende zijn quitancie”. Ook dit bestek is niet bewaard, evenmin als de later gemaakte, en we weten ook niet van welken aard het was. De veronderstelling ligt voor de hand dat ook nu eene versterking rondom de geheele stad beoogd werd, maar tot uitvoering is het slechts bij gedeelten gekomen. De beide hoofdtoegangen tot 7