Tekstweergave van GA-1917_MB004_00098

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM het Veer, waar dus blijkbaar vroeger een veer over het meer heeft bestaan 1 . Als wij dezen weg aan de overzijde van het meer volgen, komen wij weldra op dat gedeelte, dat tegenwoordig den naam draagt van Linnaeusstraat; wij moeten dezen verder verlengd denken, dwars over den Antonis-dijk, over de Nieuwe Vaart, die eerst in 1649 gegraven is, en over de Eilanden, die bij de vergrooting van 1658 uit het buitendijksche rietland zijn gegraven. De plaats, waar op het kaar - tje deze weg eindigt, moeten wij ons den - ken op Kattenburg, niet ver van het te - genwoordige Lands - magazijn. Op mij maakt de voorstel - ling op de hierbij - gaande reproductie zeer sterk den in - druk,dat hier slechts een deel van den weg is overgebleven en dat deze op eene of andere wijze ver - der noordwaarts aansluiting moet hebben gehad met een dijk, die naar de stad heeft geleid. Ik meen te moe - ten aannemen, dat hier, inde der - tiende of veertiende eeuw, land verloren moet zijn gegaan, bij welke gelegen- heid ook de Oudezijds Waal kan zijn ontstaan. Daarop zal bij wijze van inlaagdijk de zoogenaamde Zeeburgh, later Sint Antonisdijk 2 , zijn aangelegd, op een niet bekend 1 . Handvesten: 435. Terloops wijs ik er op, dat aangenomen, dat als de verschillende wegen even oud zijn, de Bijlmermeer, waar de wegen omheen loopen, ouder is dan de Diemer- of Water - graafsmeer, wat overeenkomt met hetgeen ons van andere zijde aangaande de Bindelmerbroec bekendis. De Watergraefsmere komt 1343 voor inde grafelijke rekeningen (Hamaker I, 265). 2. Hoe de dijk aan zijn naam gekomen is, blijkt niet. Ter Gouw wil ons doen gelooven, dat hij naar het Sint Anthonis-gasthuis is genoemd, maar zijn geheele betoog is allerminst logisch. Hij bewijst b.v. het bestaan van dit gasthuis in 1387 uit de aanwezigheid van ~de geringde varkens” op dien dijk in het charter van Albrecht. Geringde varkens, op een dijk toch alleen toelaatbaar, daar men het wroeten moet beletten, zijn nog geen Antonisvarkens, die niet alleen geringd, maar ook van bellen voorzien moeten zijn en een oor missen. Bovendien is het allerminst zeker, dat zelfs deze varkens iets te maken hebben met het bewuste gasthuis, dat aan Sint Nicolaes is gewijd en eerst 25 jaar na de stichting blijkt ghemeenliken „Sinte Antonis” genoemd te worden, mogelijk naar den dijk. Kan de dijk, blijkbaar als weideplaats voor varkens gereserveerd, niet om deze reden naar den schutspatroon van het varken ge - noemd zijn? En zouden de gilden van Sint Antonis en Sint Cornelis niet eenvoudig armver - zorgingsgilden geweest kunnen zijn ? Of heeft de dijk zijn naam aan een Sint Antonisvloed te danken? Verder westwaarts in het IJ hebben wij het Sint Antonis-eiland of den Horn, dat lang aan de Karthuizers heeft behoord. 90 Reproductie vaneen gedeelte eener kaart van Joost Janz. Bilhamer (Handvesten)