Tekstweergave van GA-1915_MB002_00026

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM Niet slechts aan den Dam, ook op andere punten is inden laatsten tijd aan de schoonheid groote schade toegebracht. Vooral daar, waar veel verkeer is, kunnen wij dit waarnemen. Ik noemde reeds het Koningsplein. Daar worden, aan de westzijde, de huizen hoe langer hoe hooger ; weldra zullen de weinige lage huizen, die men nu nog aan de oostzijde ziet, ook door meer rentegevende vervangen worden, en dan zal het plein zijn karakter volkomen kwijt zijn en den indruk maken vaneen niet breede straat. Reeds werd ook het huis op den hoek der Leidschestraat, dat het plein aan den zuidkant beheerscht, ineen kolos veranderd, die de reclame vaneen verzekerings - maatschappij torscht. En aan de noordzijde, aan het Singel, zagen wij onlangs en hoog gebouw verrijzen, dat zijn geerenden zijgevel, die blijkbaar wacht op de re - clame, op brutale wijze naar den beschouwer wendt. Als de hoekhuizen hier ook voor een hoog gebouw zullen hebben plaats gemaakt zal zich het plein nog kleiner voordoen dan thans. Zoo is een stadsgezicht voorgoed bedorven. Doch de overheid, die dit niet heeft kunnen beletten, had wel de lichtreclames inden omtrek, die overdag een zoo groote ontsiering geven, kunnen verbieden. Moge zij het alsnog doen ! Het Leidscheplein zal aan het nageslacht een harde noot te kraken geven, als dit het raadsel zal moeten oplossen, hoe ineen tijdperk van nog geen twintig jaar drie zoo uiteenloopende gebouwen als de Stadsschouwburg, het American Hotel en de winkel van Hirsch daar konden verrijzen, om van het Politiebureau nog maarte zwijgen. Vroeg of laat zullen de hoekhuizen aan de Leidschestraat en aan de Lijn - baansgracht wel door moderne gebouwen vervangen worden. Dan is de architec - tonische cacophonie volkomen. Inmiddels zorgt de eigenaar vaneen der huizen reeds voor andere wanklanken, daar hij niet slechts de muren, maar ook de pannen van het dak aan reclame-makers heeft afgestaan, en, daarmede nog niet tevreden, op de nok een lichtreclame heeft laten plaatsen. Een geval als dit bewijst wel, hoe groot te Amsterdam de behoefte aan een verordening ter beteugeling van reclame is. Vergelijk ik het Amsterdam uit mijn jeugd met dat van tegenwoordig, dan valt die vergelijking niet in het voordeel van het'heden uit. En ik vrees, dat wij inde naaste toekomst nog niet veel verbetering zullen zien. Wij kunnen geen bouwkunst uit den grond stampen ; zal die er ooit weder komen, dan moet zij geleidelijk groeien op een bodem, die voor haar geschikt is. Onze tijd levert helaas zulk een grond niet. Maar zou het niet mogelijk zijn, althans het euvel der ontsiering door reclames tegen te gaan? Wat in vele provincies en in eenige gemeenten een goede uitkomst heeft gegeven, zal ook te Amsterdam wel gelukken. Het gemeenteraadslid, dat deze koe eens flink bij de horens pakt, kan op den dank van tijdgenoot en nageslacht rekenen. A. W. Weissman. UIT BOEK EN TIJDSCHRIFT Amsterdam dooreen vreemdeling be - keken. Karin Michaelis-Stangeland vertelt inde Vossische Zeitung van i December j.l. dat zij een bezoek aan Amsterdam heeft ge - bracht, maar dat zij volstrekt niet meer weet hoe de stad er eigenlijk uitziet. Alle herinne - ringen zijn uitgevaagd door het verschrikke - lijke, oorverdoovende lawaai ,dat er heerschte, waardoor het spreken en denken onmogelijk gemaakt werd. De geheele stad geleek één reuzenhandharmonika, waarop tegelijkertijd honderdzeventien verschillende melodieën wer - den gespeeld, allemaal in verschillenden toon en tempo. Boven de huizen deden de kerk - torens hun klokkenspel hooren en inde straten speelden alle orkesten, die de stad bezat; op de pleinen en de hoeken der straten draaiden de straatorgels, waarbij de Amsterdammers dansten; kinderen bliezen op fluiten, trom - petten en ocarina’s; blinde bedelaars be - speelden valsche violen en uit de open ven - sters klonk pianomuziek en het geschetter van gramophoons en phonografen. En dat alles ter eere van ~der lieben, süssen, kleinen Frau Königin”. Enorm veel wordt er op dien dag in Amster - dam gedronken. Alles op dé gezondheid der jonge Koningin. Elke burger doet een schiet- 18