Tekstweergave van GA-1914_MB001_04003
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
AMSTELODAMUM
te
brengen
naar
de
toenmalige
Appelmarkt
op
den
Nieuwe-Zijdsvoorburgwal.
Het
gedeelte
van
het
terrein,
dat
men
na
het
afbreken
kon
missen,
zou
worden
verkocht,
doch
dit
was
blijkbaar
te
klein
om
door
particulieren
te
worden
betimmerd,
althans
de
stad
besloot
het
huis
op
den
Dam,
ten
westen
van
den
gesloopten
paardenstal
aan
te
koopen
en
af
te
breken,
en
op
de
aldus
verkregen
plek
„nieuwe
woningen
te
doen
timmeren”.
Voor
/
n.OOO
deed
de
eigenaar
Sijmen
Barentz
Bontebotter
dit
huis
ten
westen
belend
door
het
„Valckjen”
aan
de
stadsregeermg
over.
Ook
een
huis
„De
Paerdestal”,
toebehoorende
aan
Laurens
Joosten
Baeck,
en
dat
nader
aangeduid
wordt
als
„gestaen
hebbende
inde
Paerdestal”,
werd
voor
ruim
/
3900
aangekocht.
Op
deze
plek
werden
nu
van
stadswege
zeven
huizen
gebouwd,
twee
cian
den
Dam
en
vijf
aan
de
toen
ontstaande
Beursstraat.
Toen
in
1720
de
stadskas
in
slechten
toestand
was
geraakt
de
fmancieele
nood
der
Gemeente
Amsterdam
is
dus
niet
nieuw,
deze
gedachte
moge
het
tegenwoordig
geslacht
tot
troost
strekken
!
—besloot
de
Raad
o.m.
ook
het
tiental
huizen
op
den
Dam
en
inde
Beursstraat,
dat
in
1612
was
gebouwd,
te
verkoopen.
Op
den
hoek
van
de
Beursstraat
werd
in
onzen
tijd
gebouwd
het
groote
sigaren
-
magazijn
van
Hajenius,
„de
Rijnstroom”
genaamd.
Hoog
aan
den
gevel
is
de
beeltenis
van
Jean
Nicot
te
zien.
De
heer
A.
J.
Nijman
is
de
tegenwoordige
eigenaar
der
zaak.
Daarnaast
volgt
aan
den
Dam
het
koffiehuis
van
den
heer
E.
A.
ter
Braake,
en
op
den
hoek
van
Dam
en
Krom-Elleboogsteeg
staat
het
bekende
loterij
huis
met
zijn
welbewaarden
iBen
eeuwschen
gevel
en
sierlijk
gesmeed-ijueren
hek.
De
firma
Crétier
en
Kramp,
collectrice
der
staatsloterij,
houdt
hier
kantoor,
terwijl
op
het
bovenhuis
de
Sociëteit
Sans
souci
is
gevestigd.
Op
gravures
van
omstreeks
het
midden
der
iSeeeuw
is
dit
zelfde
huis,
in
welks
gevel
een
leeuw
prijkt,
reeds
afgebeeld
als
loterij-kantoor
en
blijkens
die
oude
platen
verdrong
het
publiek
zich
toentertijd
reeds
met
evenveel
hartstocht
op
de
stoep,
wanneer
de
„briefjes”
werden
uitgegeven,
als
heden
ten
dage
nog
geschiedt.
Men
ziet
het:
de
oude
stad
moge
verdwijnen,
maarde
oude
Adam
blijft
!
Op
de
plaats,
tusschen
Krom-Elleboogsteeg
en
Kalverstraat,
waar
nu
het
gebouw
Zeemanshoop
staat,
met,
op
de
platte
daklijst,
het
model
vaneen
driemaster,
vond
men
omstreeks
1540
een
drietal
huizen
:
„de
Gouden
Leeuw”,
„de
Engelsche
Dog”
en
de
Roode
Leeuw”
een
herberg,
waarnaar
de
belendende
steeg
de
„Roode
Leeuwensteeg”
werd
genoemd.
Wij
kennen
haar
als
de
Krom-Elleboogsteeg,
en
onze
zestiende-eeuwsche
voorvaderen
noemden
haar
(blijkens
de
studie
van
dr.
Bi
een)
ook
soms
„de
cromme
steghe”,
terwijl
zij
nog
vroeger
als
„VranckenNoirts-steghe”
werd
aangeduid,
naar
den
bewoner
van
het
hoekhuis.
Voorbij
het
steegje
sprongen
de
huizen
naar
de
afbeelding
welke
Cornelis
Anthoniszoon
van
den
Dam
de
oude
Plaetze
inde.
16e
eeuw
aangeeft
evenals
thans
nog,
naar
voren.
Eerst
kort
geleden
heeft
het
Gemeentebestuur
de
rooilijn
van
het
blok-Hajenius
gewijzigd.
Zij
zal,
na
de
groote
afbraak
hier
ter
plaatse,
worden
teruggebracht
tot
aan
de
rooilijn
van
het
tegenwoordige
Zeemanshoop.
De
drie
percèelen
tusschen
Kalverstraat
en
Krom-Elleboogsteeg
waren
in
1837
overgegaan
in
handen
van
de
Sociëteit
de
Vriendschap,
voor
wier
tekening,
door
den
architect
J.
P.
Hitchcock,
een
vereenigings-gebouw
werd
gesticht,
dat
tot
dus
-
verre
het
eigendom
was
van
de
Sociëteit
Zeemanshoop.
Met
het
gebouw
zal
nu
die
sociëteit
verdwijnen;
het
zeemans-collegie
Zeemanshoop
blijft
echter
voorloopig.
Dit
collegie
werd
in
1822
door
eenige
koopvaardij-kapiteins,
reeders
en
kooplieden
opgericht
ten
einde
voor
de
kapiteins
een
plaats
van
samenkomst
te
hebben
bij
hun
te
dien
tijde
vooral
langdurig
verblijf
aan
den
wal.
Zetel
van
het
collegie
was
aanvankelijk
het
gebouw
aan
de
Prins-Hendrikkade,
waarin
nu
eene
Gemeentes
school
gevestigd
is.
Aan
deze
instelling
verbond
men
een
weldadig
zeemansfonds
19