Tekstweergave van GA-1913_JB011_00122

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
In opsicht van het eerste: Is- Omtrent het begin der France invasien hebben UEdle Groot Achtban d’ ondergez. gelast alle stads en scheepsbrandgereedschappen te inspecteeren; de Brandspuiten te probeeren en die onklaar bevonden wierden (gelijk ze meest waren) te verstellen; te letten en op te geven, waar eenige blusgereedschappen mochten ontbreeken; hoe alle huizen en scheepen voor toeleg op brandstigterije te beveiligen; daartoe concepten van vermeer* dering en verbetering der Nachtwachten, zo schriftelijk als op kaarten op te stellen, en haar gangen en staanplaatzen na de meeste veiligheit in ’t waaken geschikt, op dezelve af te tekenen; ’t welk hij alles, zodanig als belast was, heeft in ’t werk gestelt en uitgevoert, gelijk ook ’t geen meerder daar omtrent noodig was. 2 J ' Kort hierna is den ondergez. gelast eenige preuve van zijn nieuwe inventie der slangen, geappliceert aan stads oude Brandspuiten, te doen zien; waar op U Ed. Groot Achtb. hem op den 24 Octobris in ’t zelve jaar den toezigt, bezorging en verbetering der brandspuiten hebben aanbevoolen, en gelast de helft der zelve te doen approprieren met helm en slangen, dat is tot slangspuiten maaken; en degeene, die daarmede omgingen, onderregten. 3 d - dit deet hij aanstonds aan eenige spuiten; maar onderwijl bevindende dat zulx niet anders als met groote kosten en moeite aan stads spuiten kon werden geappliceert; en dat ze echter, hoezeer verbeetert, nog vol gebreeken bleven; dat haar onhandzaamheit en groote swaarte niet was weg te nemen; dat ze hoewel breet, groot en grof in alle deelen, door mismaaking en bedurve stof, rank en krank waaren, en altijt onder ’t bewerken hob* belden en slingerden; dat ze wel veel en groote armen hadden, doch zo quaalijk gestelt en geschikt, dat maar weinig volk, en die noch haar meeste kracht verloeren besteeden, daar aan konden arbeiden; dat haar straalen slap waren, en sich geheel in druppelen ver* spreiden; dat meest al de deelen, die netheit en sterkte eisen, om de minste moeite, ruuw, teer en bros gemaakt waaren, en wederom daar ’t niet op aanquam, om ’t voordeel van t gewigt, monstreus grof en swaar; bij welk laatste kommende, dat ze, zeer stram zijnde, niet als met groote force bewogen konden worden, zo braaken zeer lichtelijk ,en dikwils met d eerste beweging, de voornaamste deelen aan stukken, dat haar dan bij brandt geheel onbruikbaar maakte; en om haar groote vereisten ze ook groote en kostelijke huisjes, en konden, dat nog ’t ergste was, in geen nauwe straten of wegen gebruikt worden. 4. Alle welke en meer andere gebreeken hij dan onder ’t vermaken bespeurt hebbende, zo heeft hij sich ernstig gestelt, om die in nieuwe te verbeteren; en heeft hij, bij die ge* legenheit, geen moeite, tijdt noch vlijdt ontzien, om in alles ’t alderbeste uitte vinden. Eerst heeft hij allerhande manieren van arbeidsbeweging getoetseert, als van treden, drajen, trekken, stooten en pompen; en ten dien einde zo veel of meer instrumenten moeten maaken, als hij bewegingen beproefde; waar uit dan endelijk het beste wel onderscheiden hebbende, heeft hij in en uitwendig al zijn deelen met nauwe omsichtigheit, zodanig geredresseert, geschikt en beschaaft, dat zijn groote, onhandzaamheit en koste, wel ongeveer seven achtste parten is vermindert; zijn kracht en vermogen daar en tegen meer dan eenmaal verdubbelt; zijn sterkheit zodanig vermeert, en zijn onstelbaarheit zo teffens benomen, dat men in vijf of ses jaren tijds daar na geen de minste ontstelling, aan eenige spuit, bij brand heeft bespeurt; van zijn stramheit en hobbelachtigheit heeft hij niets over* 78