Tekstweergave van GA-1911_JB009_00093
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
van
1698,
dat
gedrukt
is
door
den
katholieken
drukker
Willem
van
Bloemen
inde
Kalverstraat
tusschen
den
Heiligenweg
en
de
Ossessluis,
inden
nieuwen
gekroonden
Berg
Calvarie.
Het
is
de
oudste
wensch,
dien
ik
ken-
Deze
en
ik
citeer
hier
het
opschrift
Nachtwachts
Nieuwe=jaerswensch,
aen
alle
Heeren,
Kooplieden,
Borgers,
en
Inwoonders
der
Stadt
Amsterdam,
voor
het
Jaar
ons
Heeren,
1698
1
vangt
aan
Het
schendend’
Ratehtuyg,
de
Tong
heel
onbesneden,
Treft
dieper
in
het
hert,
als
’t
swaert
des
menschen
leden.
De
hanteerder
vonden
ratel,
d.i.
de
ratelwacht
maakt
zich
inde
superscriptie
bekend
als
de
nachtwacht.
Ook
veel
later
nog
hetzelfde.
De
nachtwachts*
wensch
van
1847
begint
De
amsterdamsche
ratelwacht
Anders
slechts
bespeurd
bij
nacht
die
van
1854
vangt
aan
’t
Is
bij
een
zoele
zomernacht
Zoo
hard
niet
voor
den
ratelwacht
en
inden
voorlaatsten,
die
van
1880
lees
ik
nog
Ja
vervangt
de
nachtpolitie
Thans
den
grijzen
ratelwacht.
Maar
ook
elders
buiten
het
corps
ratelwachls
valt
hetzelfde
op
te
merken.
In
1841
ondernam
de
uitgever
J.
H.
Laarman
hier
in
Amsterdam
de
uitgave
vaneen
bundel
Nederlanders
door
Nederlanders
geschetst.
De
nachtwacht
werd
daarin
behandeld
door
N.
Gerson,
die
daarin
bepaaldelijk
spreekt
over
deze
rustbewaarders
inde
hoofdstad.
Als
prentje
beeldt
hij
echter
vijf
keer
een
ratelwacht
af
2
,
zeer
kennelijk
aan
het
geraasmakende
instrument.
In
één
en
ander
ligt
dus
het
bewijs,
dat
de
officieele
ratelwacht
inde
wan*
deling
de
nachtwacht
genoemd
werd.
1
Blijkens
een
opgedrukte
aanteekening,
werd
deze
wensch
aangeboden
door
de
wachten
van
de
„Amstehzy,
inde
Wijk
van
Nombre
6”.
Hoe
deze
wijk
6
begrensd
was,
weet
ik
niet.
2
Teg.
p.
9
twee
ratelwachts
met
het
onderschrift:
de
nachtwacht;
p.
10
vignet
van
een
ratelwacht
ineen
commissariaat
(?);
p.
10
initiaal
B:
twee
ratelwachts
die
een
arre*
stant
opbrengen;
p.
16
twee
ratelwachts
in
hun
wachthuisje,
zich
vermakende
met
een
pijpje
en
een
kommetje
heete
koffie;
op
den
titel:
ineen
algemeene
voorstelling.
67