Tekstweergave van GA-1904_JB003_00132
Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
hooge
loonen;
de
verteringen
en
zwendelpartijen
waren
dikwerf
buiten
-
sporig,
't
was
alsof
het
eeuwig
zoo
zou
blijven.
In
het
vrije
vak
kwamen
steeds
meer
werklieden
en
zij
die
misschien
nuchter
genoeg
waren
om
te
beseffen
dat
die
gulden
tijd
niet
eeuwig
duren
kon,
zullen
zich
wel
eens
angstig
afgevraagd
hebben
wat
er,
als
de
reactie
zou
komen,
van
het
vak
terecht
moest
komen.
Het
ligt
niet
in
mijn
bedoeling
uitvoerig
bij
dien
„Kaapschen
tijd”
stil
te
staan.
ledereen
beeft
er
vaak
genoeg
over
gehoord
en
wie
er
meer
van
zou
willen
lezen,
kan
dienaangaande
genoeg
lectuur
vinden.
*)
De
reactie
bleef
niet
uit.
Allengs
overtrof
het
aantal
werklieden
in
het
vak
verre
de
vraag
naar
geslepen;
de
loonen
begonnen
daardoor
te
dalen
en
de
werkloosheid
begon
zich
te
doen
gevoelen
en
dit
te
sterker
toen
de
oprichting
der
„de
Beers
Company”
den
aanvoer
van
ruw
danig
ging
beperken.
De
verschillende
vereenigingen
van
diamantbewerkers,
die
zich
allengs
gevormd
hadden,
begrepen
dan
ook
dat
de
aanvoer
van
werklieden
diende
beperkt
te
worden,
dat
op
de
eene
of
andere
wijze
een
leerlingregeling
moest
gemaakt
worden,
wilde
het
vak
niet
geheel
te
onder
gaan.
Maarde
pogingen
mislukten
hoofdzakelijk
doordat
tusschen
de.
vereenigingen
der
verschillende
catagorieën
van
werklieden
in
het
vak
geen
overeenstemming
waste
krijgen.
Wilde
er
inden
chaos
van
ver
-
warring
orde
worden
gebracht
dan
diende
er
iemand
gevonden
te
worden,
die
menschen,
welke
zoovele
verschillende
belangen
hadden,
zou
weten
bijeen
te
brengen;
iemand
met
een
organiseerend
talent,
die
krachtig
zou
weten
in
te
grijpen,
waar
dit
behoefde.
Die
man
is
ontegenzeggelijk
geweest
de
heer
Henri
Polak,
de
voorzitter
van
de
best-georganiseerde
werklieden-vereeniging,
die
Nederland
thans
heeft;
die
tevens
met
volle
recht
de
vader
van
dien
Bond
mag
worden
genoemd.
De
gebeurtenissen
waren
den
stichter
van
den
Bond
gunstig.
Hoewel
inde
maanden
September,
October,
November
1894
de
diamantindustrie
in
bloeienden
toestand
verkeerde,
waren
de
loonen,
vooral
van
de
z.n.
chips-makers,
d.z.
degenen,
die
van
de
chips
of
splinters,
bruikbare
steentjes
weten
te
maken,
zóó
laag
dat
de
toestand
onhoudbaar
was
geworden;
de
chips
-
makers
staakten
en
binnen
eenige
uren
stond
op
7
Nov.
1894
de
geheele
diamantnijverheid
stil.
De
patroons,
toen
nog
niet,
in
elk
geval
zeer
slecht,
vereenigd,
zegden
reeds
na
een
paar
dagen
toe
de
loonen
te
verhoogeu.
Yan
die
eerste
zoo
gemakkelijk
behaalde
overwinning
wist
de
heer
Henei
Polak
gebruik
te
maken
om
de
verschillende
werklieden-vereeni
-
)
Ik
wijs
o.a.
op:
Denekamp:
„Die
Amsterdammer
Diamant-Industrie”,
p.
27
e.y.;
Henri
Polak:
„De
strijd
der
Diamantbewerkers’',
Amsterdam,
S.
L.
yan
Looy,
p.
11
e.v.
120