Tekstweergave van NL-BleSAVPR_VPOG_1868-05-31_001

Deze tekst is automatisch getranscribeerd en kan fouten bevatten.
1868 N ». 9 . Weekblad VAN 31 PP * I Hoofd-Agent van Overflakkee en Goedereede , D . HOUTKAMP te DirMand . Van Heïïevoetsluis H . q . VAN STEEDEN . VeracHgnt Zaterdag Namiddag . Abonnementsprijs per kwartaal ' f 0.90 - » i ) n franco per post - 1-00 . Uitgever J . J . HOFSTEDE . BRIELLE , Wijk 1 , N °. 51 . Prijs der Advertentien : Tan 1—6 regels 60 Cents . elke regel meer 10 cent , behalve 35 cent zegelregt . Groote letters of vignetten worden naar plaatsruimte berekend . Gemeente belangen « Ten derde vestigen heeren voorstellers hét oog op » nethen der armoede , en het in verband « bedrag , der subsidie ." De armverzorging . ± : . . ziedaar een der moeiéRjkste vraag - stukken van staatnuishoudkundigen aard . Het is dan ook niet zonder schroom . dat wij hieraan een enkel woord wijden , ' t Spreekt van zelf , dat wij dat onderwerp slechts zeer opper - vlakkig aanroeren ; ons bestek gedoogt niet in éenige bespre - king van ondergeschikte punten - te komen . Voor ons doel is het genoeg de zaak aan de orde ? te stellen , om ' bij het schrif - telijk debat , dat dit geschrijf mogt uitlokken , de gelegenheid % e geven om meer in bijzonderheden af te dalen . Met dit doel voor oogen , Wenschen wij met een enkel woord de " vraag te . beantwoorden : » wie moeten bedeeld worden 1 " om daarna te vragen , » neemt het aantal van hen , die naar onze wijze van zien alleen moesten bedeeld worden , zoozeer toe ?" Wie moeten bedeeld worden ? Niemand dan zij , die óf to - taal voor alle werk ongeschikt zijn , óf die niet in staat zijn om met het weinige dat zi ] kunnen , volkomen in hun onderhoud te voorzien . Wie handen aan het lijf heeft moet werken , daar - toe is hij in de wereld . Maar wanneer men uitsluitend afgaat op de omstandigheid , dat eene zekere hoeveelheid menschen , op eene bepaalde plaats bij elkander , niet in staat is om op die bepaalde plaats in hun onderhoud te voorzien ,- en men bedeelt , wie zonder werk is , pok al is zijn ligchaam en des noods zijn wil goed om te werken , dan is het duidelijk , dat er geklaagd wordt over toenemen der armoede en over klimmen der subsidie aan het armbestuur . - De mensch is uit zijn aard tot gemak geneigd , onverschillig in welken stand van de maatschappij hij geplaatst is ; en wanneer men nu weet , dat als het gewone werk des zomers is afgeloopen de bedeeling des winters in het overige onderhoud voorziet , dan zal men in dit saizoen geen . moeite doen om werk te vinden . Hieruit volgt natuurlijk , dat bij zulk een werkman de energie wordt uitgedoofd . Naar ons inzien moeten zij , die werken kunnen , en die desalniettemin winter en zo - mer geen brood kunnen vinden , heengaan naar oorden waar zij dit wel kunnen . Eene gemeente moet niet meer men - schen hebben , dan die in nun onderhoud Juinnen voorzien ; de overtolligen moeten gaan , waar handen te kort komen . Maar er is geen werk , zoo roept men . « Bijna belagchelijk " antwoorden wij met een Belgisch minister . In ons land komen bij de groote werken die in aanbouw zijn , handen te kort , en bn hoopen komen de werklieden uit den vreemde . Daar kan men teregt komen , en het - zou een eigenaardig werk voor een armbestuur zijn , gezinnen , wier hoofden zich naar die plaatsen wilden begeven , in de gelegenheid te stellen daarheen te gaan . Dan werkt de bedeeling nuttig . En is eindelijk alle werk in ons vaderland uitgeput , is de overbevolking zoo zeer toegenomen , dat een zeker aantal men - schen die werken kunnen , met geene mogelijkheid aan werk kunnen geholpen worden , dan make men stedelijke werkin -, richtingen . Die dan des winters door den baas naar huis ge - zonden wordt , vervoege zich bij het bestuur der werkinrichting waar hij kan leeren matten of spijkers maken , gelijk dit te Amsterdam geschiedt , of andere artikelen vervaardigen , naar het goedvinden van het bestuur . Hij Ievere wekelijks zijn Werkin wie het hardst heeft gewerkt verdient het meest , maar in ieder geval houdt dan het schandaal op , dat men zich ' s wekelijks bij een armbestuur vervoegt en het geld gaat halen , dat verdiend is met niets doen en baliekluiven . . Dus ten strengste worde de regel toegepast « wie niet werkt zal niet eten ". Aan hen die geen werk heeft moet het armbe - bestuur werk verschaffen . Komt dan de werkman uit zich zelf niet tot den arbeid door het besef dat werken een pligt is , dan moet , het harde woord moet er uit , de honger hem maar drijven . En zoo komen wij terug tot hetgeen waarmede wij begonnen : niemand worde bedeeld , dan die zoodanig^iaar lichaam of geest gekrenkt of verminkt is , dat werken onmogelijk , of althans zijn werk niet voldoende is , om in zijn onderhoud te voorzien . En tegenover de zoodanigen zij men mild en toone men de echt oud - hollandsche liefdadigheid . Men bedenke hoe rampzalig die on - gelukkigen » jn , en geve hun niet te weinig om te leven en te veel om te sterven . Zooveel in het vermogen is van een be - stuur kome men die soort van menschen te hulp . En neemt nu het getal dier ongelukkigen zoo zeer toe , dat daardoor de uitgaven jaarlijks klimmen ? Het zou een zeer be - treurenswaardig verschijnsel z^jn , mnar wij betwijfelen of dit zoo is . Veeleer gelooven wij , dat het stelsel van bedeeling aan hen , die bewijzen kunnen , dat zij , hoezeer volkomen tot wer - ken geschikt , op dit oogen blik buiten hun gewoon werk zijn , het trouwen op de soep en op de bedeeling , gelijk men dit noemt , vermeerdert , en het aantal van hen doet toenemen , die , zonder verder rond te zien , zich eenvoudig dadelijk tot het armbestuur wenden . Daardoor vermeerdert de armoede stelselmatig en wordt zij kunstmatig gekweekt , daardoor stijgt jaarlijks de subsidie . ^ tVij werden eenigzins uitvoeriger dan wij oorspronkelijk had - ' den gedaèbt ,* en moeten dus bier op nieuw onze beschouwingen af breken , om die in een volgend nummer voort te zetten III . het toe - daarmede zoo hoog BUITENLAND . De leden van het Duitsche Tol-parlement hebben hunne taak op eene eenigszins negatieve wijze volbracht , zoodat de Koning van Pruisen bij het sluiten van hunne vergaderingen de hoop uitdrukte , dat bet bij volgende gelegenheden beter mocht gaan , en de financieel e belan - gen konden worden overeengebraebt met de maatschap - pelijke . Dit heeft evenwel ' volstrekt niet verhinderd dat men ter eere dier vertegenwoordigers heeft feest gevierd en hen heeft onthaald op eenen tocht naar Kiel , de Duitsche oorlogshaven , waar zij in weemoed konden aanstaren wat de Duitsche vloot had kunnen worden , zoo niet de Bondsdag graaf ' BiSosarck op wreede wijze hadde gedwarsboomd . De sluitingsrede van den Koning - voorzitter is nog merkwaardig geweest door bet van zijne zijde uitgedrukt voornemen om iets prijs te geven van het door Gods genade in zijne handen geplaatste gezag , en zich bij het gebruik hiervan te laten leiden door de bij monde der Vertegenwoordigers des volks geuite wen - schen . Wenn Er es selbst>sagt , mogen de Duitschers zich wel geluk wenschen . In België is de verkiezingsstrijd in gang . Alle krach - ten worden ingespannen , dichte drommen huitenlui , Vel aangevoerd , goed gedisciplineerd en op " het kommando van den pastoor een hand opheffende om één stem in de bus te werpen , meten zich met de kleinburgerschap , welke tuchteloozer met zuidelijken gloed alle vraagstuk - ken bespreekt en zich niet altijd voor scheuring in eigen boezem weet te behoeden . Geen wonder , dat de cleri - calen royal een schoone kans hebben . Te Antwerpen en Brugge bleven zfj overwinnaars . Men zegt evenwel , dat tegen de Antwerpsche verkiezingen bezwaren worden gemaakt . De vermoedelijke troonsopvolger , de zoon van . Leopold II is ernstig ongesteld ; een officieel bul - letin van zijnen ziektetoestand geeft men nog niet , doch men dringt er op aan , omdat men zich niet gerust gevoelt te midden van tegenstrijdige opgaven . Na den strijd over handelsvrijheid in de kamer , is in den Pranschen senaat de oorlog losgebroken over de vrij - heid van het hooger onderwijs . Men wilde dit namelijk niet uitsluitend door den Staat doen geven , hetgeen zeg - gen wil , dat de Kerk met hare nagenoeg onbeperkte mid - delen wenscht mede te dingen , en dit is van hare zijde geen onverstandige wensch . De meerderheid heeft even - wel beslist in behoudenden zin . Zoo men zich dan moest onderwerpen aan de staatszor - gen , meende men ze te mogen aangewend zien tegen de verderfelijke moderne richting , leidende tot materialisme , tot ondergang ook van de stoffelijke belangen der kerk . De geleerde vergadering heeft met de aanhalingen uit leerboeken de diepte trachten te peilen , waartoe men reeds was gezonken , doch wederom vond de meerderheid geene aanleiding om wijziging te brengen in bestaande inrichtingen . Zoo diep hebben de filosofen alle overtui - gingen geschokt I Na de waarneming der zwarte stip - pen te KijsseL , na het liefelijk sohalmei-gelnid te Orleans , verlangt men reikhalzend naar nieuwe orakelen bij de aanstaande bezoeken van Napoleon III te Bouaan en te Havre . De Keizerin va tegenstelling met mevrouw Be - noiton , die nooit thuis is , gaat nooit van huis niettegen - staande periodieke reisplannen worden gepubliceerd : naar Kome , naar Jerusalem , naar Malta en nu naar IJsland . Zoo dit plan doorgaat kan men , ook zonder een fenix te zijn , tegen het aanstaande voorjaar voorspellen couleur-Hécïa , geijser-panaches , jakjes van zeehondenvel en odeur-le - vertraan . Disraëli handhaaft zich nog steeds in den zadel en zijn minister van binnenlandsche zaken Hardy doet eer aan zijn naam , door onverschrokken de » onfatsoenlijke " oppo - sitie den handschoen toe te werpen . Zoo zijn die ongelukkige liberalen in wezen toch overal dezelfden ; in alle landen der wereld missen zij dus die hoofsche vormen , die diploma - tische ruggegraats - krommingen , welke men zou mogen noemen , de sous van het staatsieven . In Engeland tast de liberale pers in de meest onvervreemdbare prerogatie - ven der Kroon door het haren Raadslieden te misduiden , dat zij de schotsche berglucht is gaan genieten ; een par - lementslid ging verder en gewaagde ( onder overtalrijke afkeuring ) van abdicatie . De Senaat der vereenigde staten van Nooïd-Amerika heeft ten gevolge van zijne stemmingen den President vrijgesproken en is daarop uiteen gegaan . Hadden wij geen recht op die Amerikaansche gewoonten te duiden als voor ons onbegrijpelijk . Een aangeklaagde President , die voortgaat met handelen in den hem zoo euvel ge - duiden geest . Een gerechtshof dat den oppersten lands - ambtenaar voor zijne balie trekt , hem met */ s min éen schuldig verklaart , doch door deze éene stem verhinderd wordt een besluit te nemen . Van geen der beide par - tijen gedachte aan geweld , van beide onderwerping aan de wet . BINNENLAND . Brielle , 30 Mei . Helaas . . . noch geen Ministerie ! Noch steeds zijn af - tredende heeren aan het roer en zenden wet op wet van den meest ingrijpenden aard naar de Vertegenwoordiging ; al staan zij , volgens de Arnhemsche Courant met de deurknop in de hand , noch steeds zijn zij binnen . Maar toch is de crisis sedert wij ons laatste overzigt schre - ven , wederom eene nieuwe phase ingetreden . Reeds per tele - graaf berigtten wij , dat de heer Thorbecke bij den Koning ont - boden was , en sedert hebben de dagbladen ons gemeld , dat deze staatsman met de vorming van een nieuw kabinet was belast ; men ' wachtte ' hét einde van de crisis nu zeer spoedig ; maar sedert is weer eene week verloopen , en noch wacht men met ongeduld , naar de benoeming in de Staats-Courant . Zonderling genoeg hooren wij geene namen noemen . De dag - bladen anders zoo gretig met het opnoemen van hen , die vol - gens het algemeen gerucht in de nieuwe combinatie zouden be* - grepen zijn noemen nu niemand dan den heer de Man voor de portefeuille van Marine . De verwachting is dus dubbel gespannen . Maar al noemen de dagbladen geen namen , zij zitten niet stil , en houden zich ijverig met de crisis bezig . Vooral de con - servatieve pers roert op eene geweldige wijze de alarmtrom . Bij den naam van Thorbecke en een derde ministerie van dien premier , is er een rilling gegaan door de gansche conservatieve phalanx . En geen wonder ! Hij heeft tweemalen getoond uit - stekend voor de taak . berekend te zijn , om de teugels van het bewind te voeren ; de eerste maal viel hij door godsdienst-kabaal , de tweede maal door verdeeldheid bij zijne volgelingen . Het eerste is thans niet te voorzien , en voor het laatste zal de liberale partij zich thans ongetwijfeld te meer wachten , nu zij gezien heeft welke jammeren zij daarmede over het Vader - land gebracht heeft . Een ministerie Thorbecke heeft dus nu een schoone toekomst : noch eens , geen wonder , dat der conservatieve partij eene rilling door de leden gaat . Aardig is het om te zien , hoe dezelfde bladen , die het aftre - dende ministerie hebben verdedigd , en de oppositie zoo schro - melijk hard hebben gevallen , omdat zij de verwijdering van dit mi - nisterie beoogden , die daarbij gewaagden van vernietiging van art 73 der grondwet , omdat de Koning niet meer ministers kon benoemen en ontslaan naar welgevallen , thans plotseling van batterij zijn veranderd . Nu ' s Konings welgevallen Thor - becke minister wil hebben , nu wordt art 73 niet vernietigd , wanneer zij ( conservatieven ) daartegen opkomen . Verschrikke - lijk gaan zij te werk . Professor Vreede vergeet zich zelf ge - heel en spreekt van een « sluw berekend overleg " der liberale partij . Wij hadden gewenscht dat deze staatsman meer ach - ting had gevoeld voor zich zelf . Dat het Dagblad , 1 ' Ami du Limbourg , de Rozendaalsche couranten consorten zoo uitvaren zijn wij gewend , van professor van Vreede hoorden wij steeds fatsoenlijke oppositie . In zijn stuk , met welgevallen door het Dagblad overgenomen , gaat de hoogleeraar zich zelf te buiten . Ireurig zijn overigens de argumenten , die door deze bladen wor - den bijgebragt . Groote woorden als : « willekeur , despotisme , verlies van de Oost , het te gronde gaan onzer financiën etc . etc . zietdaar , waarmee men zich moet behelpen . Om aan die wigtige argumenten de kroon op te zetten werden wij verrast door het bericht in de Hagenaar , dat Thorbecke geen minis - ter van buitenlandsche zaken kon worden , omdat . . , . hij geen Fransch kent ". Inderdaad curieus . De heer de Brauw zeide na de verkiezingen , die het gevolg waren van de eerste ontbinding in het najaar van 1866 : « de liberale partij is dood ". Thans zal deze afgevaardigde moeten er - kennen : « zij is opgestaan tot een nieuw leven ". Ook de her - stemmingen voor de Provinciale Staten , die deze week plaats hadden , hebben dit bewezen . Jong Amsterdam heeft zich thans ook weder " laten gelden , en de heer Borski heeft dit met het Verlies van zijn mandaat moeten boeten . Wij twijfelen niet . of nieuwe verkiezingen voor de Staten-Generaal zouden van dat nieuwe leven insgelijks krachtig getuigen . PER TELEGRAAF . Z . M . De Koning heeft heden ten één ure den heer Thorbecke op nieuw ten gehoore ontvangen . De minis - terieele crisis nadert hare beslissing . STADSNIEUWS . Brielle , 30 Mei . 26 Mei . In de vergadering van den Gemeenteraad werden de notulen goedgekeurd , nadat de Voorzitter die had toege - licht , naar aanleiding eener opmerking van het lid d'Escüry . Hierna werd voorgelezen het rappor ^ der Commissie van de Volks - zangschool , waarin die commissie alle lof toezwaaide aan den onderwijzer , doch het betreurde , dat de raad voorleden jaar niet had kunnen besluiten , om hem eenig meerder tractement toe te staan , ten einde aan de nieuw aangekomen leerlingen in eene afzonderlijke les meer theoretisch onderwijs te geven . Er was ingekomen een adres van den hoofdonderwijzer der Burgerschool , houdende verzoek om voor den geregelden gang van het onderwijs noch een hulponderwijzer te mogen hebben ; burgemeester en wethouders adviseerden om daarop afwijzend te beschikken , daar het onlangs gedaan verzoek der School - commissie om een hulponderwijzer voor de beide scholen ook was afgewezen ; eenige leden waren van oordeel , dat de onder - wijzer zich daarmede niet regtstreeks tot den Raad had moeten Wenden , maar eerst tot de Schoolcommissie ; weder anderen waren tegen het verzoek , omdat er nu reeds meer hulp in die school is , dan de wet vereischt ; doch op voorstel van het lid d'Escury werd het adres aangehouden tot de volgende verga - dering , omdat het niet op het convocatiebiljet had gestaan . Op voorstel van Heeren Curatoren van het gymnasium zal de vacantie aan die inrichting voortaan ook gelijk met de kermis beginnen . Het verzoek van J . van den Brand om schadever - goeding voor het nadeel , dat zijn land heeft van het water der Gaz-fabriek , werd door den Voorzitter vereenigd met een verzoek van de commissie van fabricage om gedurende de zo -